سبک شناسی غزل معاصر (1370-1357)باتکیه بر شعر پنج شاعر قیصر امین پور،هوشنگ ابتهاج ، حسین منزوی، محمد شفیعی کدکنی،محمدعلی بهمنی .

تحقیق حاضر بررسی مباحث سبک شناسی غزل معاصر فارسی با تمرکز بر روی غزل های هوشنگ ابتهاج، حسین منزوی، قیصر امین پور، محمد رضاشفیعی کدکنی و محمد علی بهمنی است. هر کدام از این شاعران در کنار طبع آزمایی در سرودن اشعار نیمایی به غزل تمایل و رغبتی وافر داشته اند. غزل با اینکه به عنوان قالب شعر کلاسیک مطرح شده بود و در سبک هندی به صورتی دیگر درآمد و در دوره بازگشت ادبی کمتر مورد توجه واقع شد؛ از عهد مشروطه به این سو محمل مناسبی برای بیان عاشقانه ها و تغزلات؛ و قالب مناسبی برای بیان مباحث اجتماعی و سیاسی نیز مورد توجه غزل-سرایان معاصر واقع شد. پس از بررسی عناصر مهم شکل دهنده شعر که عبارتند از زبان شعر, موسیقی شعر, صور خیال, عاطفه و اندیشه؛ در شعر هر کدام از این غزل سرایان مشخصات سبکی ، نوآوری ها و هنجارشکنی های شعرشان ذکرشده و این نتیجه حاصل شده که غزل معاصر با اینکه قالبی قدیمی است اما زبانش با زبان کوچه و بازار و محاوره و عامیانه ها در هم آمیخته شده است. غزل سرایان معاصر با رعایت مشخصه «گریز از سنت به سوی سنت» هم به مضامین و نوع زبان غزل و شعر کهن چشم داشته اند و هم با تکیه بر ذوق درونی خویش به نوآوری توجه داشته اند. در غزل امین پور مباحث شعر پایداری و شعر جنگ و دفاع مقدس مشهود است. این گونه سروده های شاعر سرشار از احساس و عاطفه جمعی و حتی فردی مردم میهن خویش است. مفهوم درد و رنج و اندوه در غزل های امین پور کاملا به چشم می خورد. غزل هوشنگ ابتهاج(سایه) نیز با الگوگیری از غزل حافظ و سبک عراقی دارای اسلوبی قدیمی است و در پاره ای از این غزل ها به مضامین سیاسی و انقلابی دهه 50 برمی خوریم هرچند که عشق ها و راز و نیازهای فردی شاعر در بیشتر غزلیاتش حضور دارد. غزل منزوی روایتگر تمام جنبه های عشق ملموس و زمینی است. این شاعر با توجه به اینکه ستاینده عشق بوده است در حوزه غزل های عاشقانه ی ایروتیکی_ جسمی سربلند بیرون آمده است. در غزل هایی از منزوی به مضامین اجتماعی میهنی و شهادت برمی خوریم. غزل های شفیعی کدکنی در نخستین سروده هایش تغزلی و عاشقانه بوده است که دفتر زمزمه های وی با پیروی از سبک هندی و ادب قدیم سخنی نو ندارد اما غزل های شفیعی در ادامه به اوج می رسد و مضامین سیاسی و اجتماعی با بیانی عاطفی و زبانی نمادین پرداخته می شود. طبیعت گرایی و باستان گرائی شفیعی در «هزاره دوم آهوی کوهی» مشخصه اصلی سبک این شاعرست. غزل های محمد علی بهمنی نیز با زبانی نو و تازه محمل حضور عاشقانه های این شاعر جنوبی شده است. در پایان باید گفت که غزل در دوران 13 سال پس از انقلاب اسلامی حاوی تعهدات اجتماعی و دینی شاعران است. غزل سرایان مذکور با احساس و عاطفه، جمعی و فردی, اشعاری را از خود به یادگار گذاشته اند که در صحیفه تاریخ ادبیات جاودان است.